8 Ekim 2013 Salı

Lutenitsa (Kahvaltılık Göçmen Sosu)

lutenitsa, kahvaltılık sos

O doğu tarafından cama doğru yansıyıp sonra da masamın üzerindeki turuncu örtünün rengini alev alıyormuş gibi bir görüntüye bürüyen şeyin adı GÜNEŞ mi ? 

O balkona çıktığımda denizden yüzüme doğru vurup üşütmek yerine hafifçe okşayıp geçen şeyin adı ILIK RÜZGAR mı ?

O dümdüz ovaları, şehirler arası sakin yolları anımsatan , kükreyişi metrelerce ötelere ulaşamayan , hırçınlığıyla kıyıları dövemeyen şeyin adı DALGASIZ DENİZ mi ?

O başımı kaldırdığımda yukarılarda bir yerde gördüğüm masmavi uçsuz bucaksız sürekliliğin adı BULUTSUZ GÖKYÜZÜ mü ?

Bu sabah bu haykırışlarla bi 5 dakka gezindim salonun içinde. 2 haftadır aman yarabbi ne yağdı , ne esti, ne gürledi, ne dondurdu bizi bu gökyüzü. Hayır, benim en sevdiğim mevsimdir sonbahar. Her daim yağsın, soğusun, şimşekler çaksın, yağmurun sesi, denizin kükreyişi hiç kesilmesin isterim. Ama bir şartım var , kaloriferler yanacak !

lutenitsa, kahvaltılık sos

Vıdı vıdı vıdı vıdı, amma şikayetçi hatun oldum çıktım. N'apalım ? Hayatımın en çok mızmızlanma hakkına sahip olduğum döneminde bulunduğumu varsayarsak, o hakkı dibine kadar kullanıyorum ! :)

Lutenitsayı pişirdiğimizde henüz yaz ortasıydı. Domatesi kilosu 80 kuruştan, kırmızı biberi 1,50 kuruştan almıştık. Şimdi fiyatlar en az iki katı. Ama henüz böyle bir kahvaltılık sos girişiminde bulunmadıysanız eğer hiç fiyata aldırış etmeyin. Benim yaptığım 5 kavanozun 2si çoktan bitti bile. Şimdi kafamı mutfaktan her geçişimde duvarlara vurarak cezalandırıyorum kendimi ! Annem demişti daha çok alalım o domateslerden diye...

Hasılı kelam, kış kahvaltısında aranıyor böyle şeyler. Yapın,dursun. Kar yağarken kızarmış ekmeğin üzerine sürüp, 1 demlik çayın yanında 1 kavanozu bitirir, sonra da ne iyi etmişim dersiniz. Benden söylemesi...

lutenitsa, kahvaltılık sos

Malzemeler (5 kavanoz için) :

3 kg kırmızı biber
2 kg domates
1 kg patlıcan
3 adet havuç (kullanmadım)
1 baş sarımsak
1 su bardağı üzüm sirkesi
1 su bardağı zeytinyağı
1 tatlı kaşığı toz şeker
1 yemek kaşığı tuz (damak tadına göre ayarlanmalı)
Tercihen 2 yemek kaşığı acı pul biber

Yapılışı : 

-Kırmızı biberleri yıkayın. Yağlı kağıt serili fırın tepsisinde veya benim gibi anne mutfağında kurulu kuzine sobanın fırınında önlü arkalı közleyin. Közlenen biberleri hemen bir poşete koyup ağzını sıkıca bağlayın. 5dk kadar beklettikten sonra poşetten çıkarıp biberlerin kabuklarını kolayca soyun. (Hepsi birlikte közlenmediği için hepsini bir arada bu şekilde yapmıyorsunuz. Ben bu işlemi 4-5 kere tekrarladım). Kabukları soyulmuş biberleri küp şeklinde doğrayın.
-Domateslerin dip kısımlarına bıçakla + şeklinde bir çentik atın. Domatesleri yıkayın ve kaynar su dolu bir tencerenin içerisine atın. Kapağını kapatıp 3-4 dakika bekletin. Ardından buz gibi su dolu bir kabın içine domatesleri çıkarıp 5 dk kadar bekletin. Bu sayede büzüşen domateslerin kabuklarını kolayca soyup domatesleri küp küp doğrayın.
-Patlıcanları yıkayıp tıpkı kırmızı biberleri közlediğiniz gibi közleyip doğrayın.
-Doğranmış domatesleri derin bir tencereye ocağa koyun ve fokur fokur kaynayana dek bekletin. Fokurdayan domatesin altını kısıp , domates suyunu bırakana dek (Süre vermek zor, en az 1 saati gözden çıkarın. Domatesin katı hali kalmalı.) kaynatmaya devam edin.
-Suyunu kaybeden domatesin içine közlenmiş biber ve patlıcanları, soyulmuş sarımsakları ekleyip 5 dakika arayla sürekli karıştırarak yarım saat kadar orta ateşte pişirin. Özellikle patlıcanlar dibe tutmaya müsait olduğu için karıştırmak önemli.
-Pişen sebzeleri ben el blendrı yardımı ile püre haline getirin (Dilerseniz robotta da çekebilirsiniz). Bu blendırdan geçirme aşamasında biraz etrafa sıçrayabiliyor, muhafazalı bir yerde yapın :)
-Zeytinyağı, sirke, tuz, şeker ve dilerseniz acı pul biberi ilave edip iyice karıştırdıktan sonra sosu kavanozlara pay edin. Evvelinde tuzu damağınıza göre ayarlamayı unutmayın :)
-Kavanozları ben bulaşık makinesinin yüksek ayarında deterjansız olarak yıkadıktan sonra (tabii temiz kavanozları) kullandım. Kavanozların temiz ve kuru olması önemli. Sosu kavanozlara sıcakken doldurup kapaklarını sıkıca kapatın.Kavanozları ters çevirin. 1 gün sonra hava alıp almadıklarını kontrol edin. Karanlık bir yerde kapağı açılana dek tazeliğini koruyarak saklayın.
-Kavanozun kapağını açtıktan sonra sosu buzdolabında muhafaza edip kısa sürede tüketin.


Share This

Gez ve öğren !

47 yorum:

  1. mis mis bende hiiç sevmem zati bizde bi koyun bi öğün. Bazen ne yapıpta yoruluyon diyorum malum iltihaplı romaztizmalı hatunsun artık :) ... Afiyet olsun Leyla Sultan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :) aynen Meryem... Çok geçmiş olsun. Teşekkürler. Öperim.

      Sil
    2. Merhaba bende yaptım ama kahvaltıda nasıl yapacam soğukmu yeniyor sıcakmı nasıl hazırlanıyor

      Sil
    3. Isıtma işlemi uygulamıyorsunuz. Soğuk yeniyor.

      Sil
  2. ellerine sağlık leylacım benimde yapasım var mevsimde geçiyor bilmiyorum neolcek :) ayyyy bebek geliyor galiba hadi hayırlısı canım güzel haberlerini bekliyorum sevgilerimle seval

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Geliyor çok şükür :) Aminnnn. Beklemeden yap yahu :) Öperim.

      Sil
  3. Canım ellerine sağlık. Ben de bu sostan yapmak istiyorum ama sirke tadını sadece turşuda severim. Salata ve soslarda sevmiyorum. Sirke konmazsa tadı ya da muhafazasında sıkıntı olur mu acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yelda, okuduğum sitelerde bunu sirkesiz yapanlar da vardı. Yalnızca kullanım süresi kısalıyordur bence. Yani sirkesiz de gayet iyi olur :)

      Sil
  4. Ağzım sulandı bu tariften :) Ben de yapsam, nasıl yapsam, nasıl közleyeyim o kadar şeyi :(( Olsun okuması bile yetti vallahi :)
    Bütün bütün bütün betimlemelerine, benzetmelerine, külliyen anlatmalarına hastayım Leylacım, hep anlat olur mu ;)
    Ve elbette gün seni günün, dibine kadar kullan avantajını :)))
    Sevgiler elbet :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evde zor oluyor ama tadına değiyor Esen. :) betimlemelerim hiçç bitmesin :) Teşekkürler, öperim seniii.

      Sil
  5. bu sene bebemden dolayı yapmak kısmet olmadı.size afiyetler olsun.ellerine saglık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eylem, seneye de ben yapamıycam sanırım :) Teşekkürler.

      Sil
  6. bende dün akşam pişirdim domatesim biraz sulu çıktı ondan dolayı sanırım biraz sulu oldu.. ama tadı çok güzel oldu.. sanada afiyet olsun..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ellerine sağlık Nilgün, tadı iyiyse sıkıntı yok :) Teşekkürler.

      Sil
  7. selamün aleyküm iyi yürekli bir bayan olduğunuz belli. işitme ve konuşma engelli bir bayan memurum. işim bitince internette geziyorum.sitenizi de beğeniyorum. yazıların da bazen güldürüyor. işyerinde iletişimsizlik yüzünden beğendiğim siteleri takip ediyorum. sanki benimle sohbet ediyor gibime geliyor =) kucak dolusu sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aleykümselam. Ne iyi ettiniz yorum yaparak, böyle takipçiler olduğunu bilmiyordum :) Beğenmenize çok sevindim. Çok teşekkürler, her zaman beklerim, iyi akşamlar.

      Sil
  8. Pogaca ile nefis gorunuyor canim. Rengi harika - tadi da oyledir kesin... Ellerine saglik... Opuyorum...

    YanıtlaSil
  9. Ne güzel anlatmışsın Leyla vallahi okurken üşüdüm ürperdim:) hele hele sıcak battaniyenin altından kumanda alma sahnesini bende bir iki gün öncesine kadar yaşadım:)))O his ne berbat bi his dimi çok haklısın.Sos nefis görünüyor bayılırım bu sosa ben.Aynen dediğin gibi kışın çayın yanında sür sür ye.ellerine sağlık bu arada kavanoz örtün çok şirin:)
    Sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :) şükür biraz ısındık değil miiii. çok teşekkürler.

      Sil
  10. Off nasıl canım istedi ya:)) afiyet olsun

    YanıtlaSil
  11. Leylacığım,
    Her türlü nazı, kaprisi, şımarıklığı yapma hakkına fazlasıyla sahipsin. Ne zaman gelecek bebişimiz.
    Anne tarafımdan birazcık göçmenlik bulaştığı için bu kahvaltılık salçayı ve lezzetini biliyorum. Yalnız benim tarifimde domates yok. Havuç daha koyu yapıyor sosu Senin yaptığın şekilde bir arkadaşımda yemiştim..Çok nefisti .
    Senin de ellerine sağlık.
    Çok sevgiler,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :) Nasipse Ocak ayında gelecek kendisi. Çok teşekkürler Işıl. Ben de havuçlusunu yemiştim, yaparken eklememeyi o sebeple tercih ettim :) Teşekkürler.

      Sil
  12. ufffff her yerde görmüştüm bu sosu ama neden yapmadım, tabi sizin talı diliniz sayesinde yapmak iştahı belirdi, yemek değil ama daha çok yapmak:))Hiç sizin şöyle blog hediyesi veresi falan yok mu yahu:)))Mesela 1 kavanoz lutenista sosu:))))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ayfer Hanım çok mantıklı :) Bundan sonraki ilk çekilişte aklımda olacak bu, teşekkürler :)

      Sil
  13. Ben de yaptım :)
    İlk defa böyle bir sos yaptım,çok mesudum ;)
    Lakin o poğaçada kaldı gözüm,çok şirin gözüküyor,şifa olsun Leylam :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Afiyet olsun sana da Zeliham, löp löp yiyelim :)

      Sil
  14. Ben yapmaya üşenirken zamanı geçti :) seneye inşallah,çok lezzetli görünü
    yor ellerine sağlık :)

    YanıtlaSil
  15. çok severim bizim bu sene sosları anneler yaptı sağ olsun:) seninde ellerine sağlık resimler gene şahane.

    YanıtlaSil
  16. Sonbahar ve kış, hele yağmur ve fırtına ve gri bir gökyüzü, köpüren deniz....nasıl severim bir bilsen.Ama evde gürül gürül yanmalı sobam ve ateşi görebilmeliyim camından.Üstünde de bir bakır çaydanlık olmalı...Ama buralarda mevsim yaza döndü 1-2 haftadır.Olsun hala denize girbilmekde çok güzel.
    Buna benzer bir sos denemesini (1 kavanoz) bende yaptım.Henüz açmadım ve daha önce böyle bir şeyin tadına bakmadım.Ama bizde hem domates hem de kırmızı biber koca yaz boyunca 3-4 liradan aşağı inmedi.Yukarı çıktı gördüm ama hiiiç aşağı inmedi:(
    Hani fotolarda insanı öyle bir iştaha getiriyor ki gidip evdeki o tek kavanozu açasım geliyor:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :) ah öyle bir soba da bize lazımmmm. sizde de çok pahalıymış :(

      Sil
  17. Merhabalar Leyla hanımcım bloğunuza ve bu harika sosa bayıldım , sosa bayıldım çünkü dün akşam yaptım bu sabah da kahvaltıda ailecek tattık :) ama bu iştah açıcı sosun günahını bu beden nasıl çekicek nasıl verilicek bu kilolar bilemiyorum :( bloğumda bugün itibariyle paylaştım ve linkinizide verdim,çok ama çok teşekkür ederim,şimdiden hayırlı bayramlar diliyorum efendim selamlar sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler Suzan Hanım. Mideler mutlu olsun kilolar unutulur elbet :) Paylaştığınız için ayrıca teşekkür ederim :) Size de iyi bayramlar. Sevgiler.

      Sil
  18. Bayılıyorum buna ama hep hazır alıyorum. Elinize sağlık ☺

    YanıtlaSil
  19. havuç demişsin ama havuç koymamışsın yaparken malzeme listesinde neden var o zaman

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Havuçlu da havuçsuz da yapılabileceği görülsün istedim.

      Sil
  20. Çok teşekkürler tarif için. Çok güzel oldu. Daha da yapıcam galiba.

    YanıtlaSil
  21. Merhaba,
    Bu guzel tarif icin cok tesekkur ederim, havuclu, havucsuz her turlusunu denedim, enfes bir tarif, iki turlu de guzel, ben havuc koydum vitaminli olsun diye, biberleri ve patlicanlari mangalda kozledim,tencereye koyunca tadi aci olacak zannettim ama sirke ve yag koyunca tadi yumusadi ve tam kivamini buldu, mangalda veya ocakta kozlemenizi tavsiye ederim.O koz tadi lezeti arttiriyor.

    Bu sosun tek bir kusuru var, ekmekle yendigi icin ciddi kilo alabilirsiniz, benden soylemesi :-)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kesinlikle evet :) Hele yaş gidince metabolizmanın yavaşladığı gerçeğiyle karşılaştığım şu günlerde... :)

      Sil
    2. Merhaba içine acukaya konan 7 çeşit karisik baharat ve ceviz de koysam diyorum olurmu ne dersiniz

      Sil
    3. Olur diye tahmin ediyorum. Özellikle ceviz şahane .

      Sil
  22. Cok cok cok guzel bi tarif gercekten iyiki sizin tarifinizi uygulamisim yalniz sirke koymadim ama sonuc mukemmel☺

    YanıtlaSil
  23. Bu sosa bayılıyorum..Ellerine sağlık canım.

    YanıtlaSil
  24. Ben yağı unuttum katmayı e kavonazlari da kattım yerken koysam olur mu acaba

    YanıtlaSil
  25. Sosu bende yaptım harika bir lezzet arkadaşım sayesinde denedim.😋😋enfes

    YanıtlaSil
  26. Tmm ama havuçlara ne oldu malzeme de var uygulamada yok

    YanıtlaSil

Kahve Dükkanından Mutlu Ayrılın .